Lida Kryuchkova vlucht halsoverkop van Kiev naar Delfgauw

Delfgauw - Je bent jong, hebt een universitaire master op zak, een leuke vriend, samenwoonplannen, een fijne baan met perspectief, een leuke vriendenkring met wie je in de weekenden op stap gaat, uit eten of naar de bioscoop. Hoeveel 25-jarige jongeren in Pijnacker-Nootdorp herkennen dit? Zo was het leven tot voor kort ook voor de Oekraïense Lida Kryuchkova. Van de ene op de andere dag is dit totaal veranderd.

Sinds vijf maart woont ze tijdelijk in Delfgauw bij haar moeder en Nederlandse stiefvader. Die haar fantastisch opvangen net als haar stiefzusjes, die haar gelijk kleding en andere benodigdheden gaven. Halsoverkop moest ze haar woonplaats Kiev verlaten met alleen een rugzak en haar hond. Haar vriend Denny bleef daar om het land te verdedigen. “We namen afscheid en wisten niet of en wanneer we elkaar ooit weer zouden zien,” vertelt ze strijdlustig.

“We hadden een mooi leven, we waren gelukkig en waren één jaar samen, dat zouden we dat weekend gaan vieren. We wilden gaan samenwonen. Natuurlijk wisten we van de dreiging vanuit Rusland, maar we konden ons niet voorstellen dat het echt zou gebeuren.” Poetin was al met een maandenlange mediacampagne bezig, waarin hij vertelde dat Rusland de Oekraïners moest bevrijden van de nazi’s. “In Oekraïne spreken de meeste mensen ook Russisch, dus wij hebben zelf kunnen volgen wat er over onze president gezegd wordt. Totaal gehersenspoeld zijn ze. Ze denken dat wij bevrijd moeten worden van een soort Hitler. Maar wij zijn trots op onze president, wij houden van hem. Hij heeft zoveel voor ons land gedaan. De infrastructuur is enorm verbeterd, bruggen en wegen zijn aangelegd en ook de ICT-infrastructuur is super. We zijn een modern Europees land, waar alles tot voor kort goed geregeld was. Russische soldaten was verteld dat ze met bloemen en gejuich onthaald zouden worden. Nou bloemen op hun graf kunnen ze krijgen.” Lida schrikt: “Kijk nou wat oorlog doet, ik ben van nature vredelievend en nu voel ik alleen maar haat. Ik zit gewoon te juichen als er een Rus dood is.”

Vliegtuigen
“Ik ging die woensdagavond 23 februari slapen en kon de slaap niet vatten, ik voelde me onrustig. Donderdagochtend 24 februari werd ik om vijf uur wakker van vliegtuiggeluiden.” Lida nam het op op haar telefoon en laat het horen. Het klinkt als de geluiden die je uit films kent. Heel onwerkelijk voor iemand die in Nederland ruim na de tweede wereldoorlog geboren is. Lida belde snel haar vriend en ze besloot naar hem te gaan, omdat er een schuilkelder bij zijn huis is. “Ik moest binnen een half uur weg, ik pakte een rugzak met mijn papieren en wat belangrijke dingen en ging naar Denny.” Samen bespraken ze wat ze nu moesten doen. “Denny is in dienst geweest, dus hij wist dat hij opgeroepen werd om te vechten. Zijn vriend Ehor (29) met diens vrouw, Mary (26) en dochtertje Alice van drie kwamen ook met hun auto. We besloten dat we naar het westen van het land moesten. Mijn peettante woont daar in Khmelnyzkyi. Met Ehor, Mary en Alice ging ik naar mijn peettante. We namen de hond Teya mee, die was helemaal geschrokken en had erg last van de stress. Bij mijn peettante bleven we een paar dagen tot het ook daar niet meer veilig was. We vertrokken op drie maart naar de Slowaakse grens. We kozen voor binnenwegen vanwege de bombardementen, het kostte dertien uren in plaats van zes, het was erg gevaarlijk. Twee kilometer voor de grens stapten we uit om verder te lopen. Ehor moest terug om het land te verdedigen. Het was zwaar. Alice was bang en huilde continu. Mary moest haar tillen, ik tilde de bagage en de hond.” In Slowakije wachtte Denny’s moeder Natalie die in Polen woont met haar auto. Bij haar schoonmoeder thuis aangekomen bleek ze niet de enige te zijn.

Verschrikkelijke verhalen
“Ik denk dat er wel twintig mensen logeerden. Allemaal familie, vrienden en bekenden. Van hun hoorde ik de verschrikkelijkste verhalen. Velen konden geen contact meer krijgen met bijvoorbeeld ouders of andere familie. Dan dringt het tot je door hoe ernstig dit is. Poetin wil maar één ding, dat is ons land vernietigen en daarna een volgend land.” Lida wist een bus te regelen naar Nederland waar haar moeder woont in Delfgauw. Na die reis van dertien uur, was er eindelijk relatieve rust voor haar en haar hond. Relatief, want hoewel Lida zelf veilig is, zijn vele van haar vrienden dat niet. Ze begint de dag daarom met proberen met iedereen contact te krijgen, wat niet meevalt en ook niet altijd lukt.

Ernstige situatie
Ze wil de Nederlandse en Europese bevolking graag doordringen van de ernst van de situatie. “Hier zie je in het nieuws vooral de technische details van de oorlog. Maar wat er echt gebeurt, het verschrikkelijke menselijk leed dat ons wordt aangedaan. Ik geloof niet dat men dat hier echt door heeft. Mensen beseffen niet dat Poetin gewoon doorgaat. Wat er nu in Oekraïne gebeurt kan hier ook gebeuren. Daarom moet de Navo het luchtruim boven Oekraïne sluiten. Ik denk niet dat Europa op zo’n manier kan terugvechten als wij dat kunnen. Hier moet eerst alles overlegd worden. Ik hoop dat ze dat gaan beseffen voor het te laat is. Poetin is heel gevaarlijk.” Van de Russische bevolking hoeven we ook weinig te verwachten volgens haar, door de krachtige propaganda van Poetin en door de angst. “Wie demonstreert wordt opgepakt, dus durven ze niet. Nou dat hebben ze in Oekraïne ook geprobeerd in 2014. Het gevolg was dat er de eerste dag 500 demonstranten waren en de volgende dag één miljoen. Wij zijn niet bang, wij vechten voor ons land, waar we trots op zijn. Na de inval kreeg ik een berichtje van een Russische vriendin. Ze probeerde me gerust te stellen. ‘Wees niet bang’, zei ze: ‘we zijn een broedervolk, we willen jullie helpen en bevrijden’. Ik heb niet gereageerd en haar geblokkeerd, ze geloven dit echt.”

Toekomst
Gelijk de dag na haar aankomst was Lida daarom al op de Delftse Markt te vinden, waar een demonstratie tegen de oorlog was georganiseerd. Enkele dagen later ging ze demonstreren in Den Haag. Ze lacht: “Jullie hebben eigenlijk een grappig land, alles is dichtbij. Bij ons is een district van Kiev al groter dan jullie hele land. We hebben veel grote steden. Hele mooie steden, rijk aan geschiedenis en cultuur. Ik denk dat de mensen hier weinig van ons land weten.”

Wat ze nu gaat doen weet ze nog niet, natuurlijk wil ze zo snel mogelijk terug, maar ze weet ook dat het even kan duren. Daarom wil ze wel proberen in de tussentijd hier te werken. Met haar opleiding, uitstekende kennis van het Engels en ervaring in een financiële functie, kan dat ook zeker geen probleem zijn. Maar dat de Oekraïners hun land terug krijgen staat voor haar als een paal boven water.

Lida en Denny in betere tijden. Foto: privé