Piepers boven Pijnacker

Op 16 oktober stond Peter, mijn echtgenoot, in de vroege morgen op zijn trektelpost aan de rand van de Groenzoom. Daar zag hij een groepje graspiepers overtrekken, waartussen zich een vogel bevond die duidelijk groter was dan de rest. Toen de groep overkwam hoorde hij een trekroepje dat zeker niet van een graspieper kon zijn. Het klonk mus-achtig.

Zowel het formaat van de vogel als het geluid deden Peter denken aan een grote pieper: een vogelsoort die hij nooit eerder had waargenomen. Een grote pieper is van snavelpunt tot staartpunt 20 centimeter lang, terwijl graspiepers niet veel groter worden dan 15 centimeter. Grote piepers zijn zeldzame doortrekkers in Nederland. Van september tot december worden ze nog het meest gezien, met een piek in oktober. Ze broeden en overwinteren in het oosten van Azië en komen soms als dwaalgast naar West-Europa, vooral in najaren met veel oostenwinden. Het aantal waarnemingen neemt toe in ons land. Als je een bijzondere waarneming wilt invoeren op een website, dan willen de critici graag bewijzen zien in geluid of beeld. Gedurende het trektellen maakt Peter meestal geluidsopnames. Dat had hij ook deze keer gedaan. Het mus-achtige roepje was goed terug te vinden in de opname. We beluisterden het geluid en vergeleken het met andere piepers. In de trektijd kunnen er verschillende soorten piepers overkomen. In de ‘Veldgids vogeltrek’ uit 2019 worden meerdere soorten genoemd, waaronder: graspieper (uiterst talrijk), boompieper (zeer talrijk), oeverpieper (talrijk), waterpieper (schaars) en grote pieper (zeldzaam).

Peter heeft het mus-achtige geluid intensief bestudeerd en een sonogram ervan gemaakt. Na enkele uren studeren heeft hij een geluidsfragment van het roepje gestuurd naar Rinse van der Vliet, een zeer ervaren trekteller. Rinse bevestigde meteen dat het een grote pieper betrof, geen twijfel mogelijk. De grote pieper heb ik gemist, maar de overtrekkende graspiepers heb ik dit najaar wel regelmatig gehoord. De graspieper is een doortrekker in Nederland, maar ze broeden ook in ons land. Vooral in gebieden met veel open graslanden. Het aantal broedparen is redelijk stabiel en wordt geschat rond de 75.000. Vroeger broedden er graspiepers in de weilanden rond Pijnacker. Ze vielen in het voorjaar op door hun baltsvluchtjes, waarbij ze al zingend uit het gras omhoog vliegen om zich daarna als een parachute weer te laten afdalen. Dat gedrag heb ik hier in de omgeving al lang niet meer gezien. Samen met de veldleeuwerik hebben ze het veld geruimd.

Caroline