Jan Willem van Poortvliet neemt vandaag afscheid als rector van het Stanislascollege Pijnacker. Rechts van hem het beeld van Stanislas Kostka. (foto: Marcel Stapel)
Jan Willem van Poortvliet neemt vandaag afscheid als rector van het Stanislascollege Pijnacker. Rechts van hem het beeld van Stanislas Kostka. (foto: Marcel Stapel)

Van Poortvliet neemt afscheid als rector van Stanislascollege Pijnacker

Actueel 2.895 keer gelezen

Jan Willem van Poortvliet (48) stopt als rector van het Stanislascollege Pijnacker. Hij blikt terug op drie bijzondere, verrassende en ook verrassend mooie jaren. Jaren waarin Van Poortvliet aangenaam werd verrast door leerlingen die een sportdag voor docenten organiseerden. Maar plots klopte ook de ongenode gast Covid19 op de deur. Aan de vooravond van zijn afscheid blikt hij bovendien trots vooruit op de invoering van MyFlex en de verbouwing van de school. “Ik heb het gevoel dat we op de goede weg zijn.”

Woensdag 23 februari neemt Van Poortvliet aan de Sportlaan afscheid van zijn collega’s. Kort daarop begint hij als rector van het Gymnasium Haganum, een wat kleinschaligere school in Den Haag. “Rector worden van een zelfstandig gymnasium, waar je door de beperkte omvang dicht op alle processen zit, is altijd een stille droom van mij geweest”, legt de 48-jarig vertrekkend directeur uit. Toen hij de kans kreeg, heeft hij die met beide handen aangegrepen. Hij houdt, legt hij uit, van persoonlijk contact. En dat persoonlijke contact is beter te realiseren in een wat kleinere school, verwacht hij. 

Leuk en divers
Het verhaal van Van Poortvliet in Pijnacker begint in de zomer van 2018. “Conny van der Zanden, een oud-teamleider van deze school, attendeerde me toen op de vacature”, blikt hij terug. “Dit is echt een school voor jou, zei ze. Ze dacht dat ik hier goed zou passen, omdat de leerlingen op deze school heel leuk en divers zijn.”

Daarvoor werkte hij als conrector op het Maerlant-Lyceum in Den Haag. “Dat was meer een ‘Haagse school met sch’, om het zo maar te zeggen”, legt Van Poortvliet uit. “Ook heel leuk, maar ik woonde heel dicht bij de school en mijn wereld was wel klein.” Op 1 januari 2019 begon hij in Pijnacker. “Het was goed om plots in een heel andere omgeving te werken.”

Wat viel je op tijdens je eerste weken?
Van Poortvliet: “Dat de leerlingen inderdaad erg aardig waren. Ook door collega’s en ouders ben ik warm ontvangen. Wat me verder opviel, was dat er binnen de school niet echt een duidelijke koers was. Het leek wat te dobberen. Verschillende afdeling hadden hun ideeën. Ik wil absoluut niet zeggen dat de mensen hier maar wat aanrommelden, want dat was zeker niet zo. Maar de school als geheel had niet echt een onderwijskundige richting.”

Toen dacht jij: Daar wil ik wat mee…
“Zeker. Het eerste punt dat wel acuut aandacht nodig had, was ons toetsbeleid. Er werd hier zoveel getoetst dat we het zicht een beetje kwijt waren. Toetsen leken meer een doel dan een middel. Dus kwamen we tot het plan van vier toetsweken per jaar.”

Is dat een verbetering gebleken?
“Dat gaan we nu evalueren. Ik vind het in elk geval een duidelijke verbetering. Het heeft voor meer rust gezorgd in de school.”

In maart 2020 kwam corona. Hoe kijk je terug op die tijd?
“Ergens vond ik die begintijd van corona ook wel leuk; dat crisismanagement. Het waren interessante weken, waarin we ons afvroegen hoe we dit varkentje zouden wassen. De situatie dwong ons om als organisatie naar de kern van onze taak te kijken. Waar dient ons onderwijs toe? De coronasituatie was leerzaam en bijzonder, maar voor leerlingen is het wel een hele vervelende tijd geweest. Een tijd waarin ze niet toekwamen aan een gezonde ontwikkeling, omdat ze nauwelijks nog contact hadden met medeleerlingen en docenten. Ook voor docenten is het lastig geweest. Híer ben ik geen docent voor geworden, om vanachter een computer les te geven, reageerden sommigen. Wekelijks met leerlingen bellen en lesgeven via Teams, zoals dat toen ging, is toch anders. Even iedereen in de klas zien en horen en bij je houden: dat was heel moeilijk tijdens die eerste lockdown.”

Heeft die coronatijd ook iets opgeleverd?
“Zeker. Het heeft scholen minder star gemaakt. We zijn flexibeler gaan kijken naar hoe we onderwijs verzorgen. Vroeger kon je wekenlang geen lessen volgen als je langere tijd niet naar school kon komen. Nu worden de lessen gestreamd voor leerlingen die thuiszitten. Verder merkten we in die tijd dat we hele fijne buren hebben. We hadden, toen scholen weer open mochten, natuurlijk de uitdagingen van de anderhalvemeterschool. We hebben toen dankbaar gebruikgemaakt van de hulp van Avanti, De Viergang, DSVP en ook de welwillendheid van de gemeente Pijnacker-Nootdorp was erg fijn.”

Zou je, met de kennis van nu, zaken anders hebben aangepakt in de coronatijd?
“Tijdens de eerste lockdown hebben we besloten geen toetsen te geven en in te zetten op opdrachten. Daar sta ik nog wel achter. Maar: aan het einde van het jaar zagen we wel dat een aantal leerlingen doorstroomden waar we in alle eerlijkheid twijfels bij hadden. Toetsen is een belangrijk element van onderwijs, daar moet je niet steeds aan tornen. Dat konden we tijdens de eerste coronaperiode nog wel doen, maar niet nóg een keer, toen de scholen wéér moesten sluiten. Als je nooit meer toetst, waarop is een overgang dan nog gebaseerd?”

In hoeverre heb je afgelopen 3 jaar je stempel op deze school en het onderwijs kunnen drukken?
“Stanislascollege Pijnacker is best een klassieke middelbare school, maar onderwijskundig gezien wél een die wil vernieuwen. Leren en met de lesstof bezig zijn kan op meer manieren dan met dertig leerlingen in een lokaal zitten, terwijl je naar de leerkracht luistert. Die gedachte zit in het DNA van deze school. We hebben daarom gezocht naar een vorm waarin die gedachte op zijn plek zou vallen, die recht doet aan onze leerlingen en onze onderwijskundige visie. Zo kwamen we tot het plan om vanaf volgend schooljaar MyFlex in te voeren.”

Wat is MyFlex?
“Dat een systeem waarin leerlingen voor 20 procent van de lestijd kunnen kiezen uit extra ondersteuning, extra uitdaging – zoals programmeren of Spaans - óf zelfstandig werken. Dat is de kern. Als je leerlingen meer verantwoordelijkheid geeft, worden ze meer verantwoordelijk. We gaan meer eigenaarschap en regie bij de leerlingen zelf neerleggen. Voor sommige leerlingen zal dit gepaard gaan met vallen en opstaan. Dat is niet erg, als je altijd maar weer opstaat. Het idee van MyFlex kwam twee jaar geleden terug voort uit een Denktank van personeelsleden van deze school. Ik ben er wel trots op dat het na de zomervakantie wordt ingevoerd.”

De school gaat bovendien uitbreiden…
“Ja, leuk dat die plannen er zijn. In totaal krijgen we er 960 vierkante meter bij. Overigens verandert aan het buitenaanzicht, gezien vanaf de Sportlaan of de Viergang, helemaal niets. De verandering is alleen aan de achterkant te zien. Door de verbouwing hebben we straks meer ruimte voor meer leerlingen en kunnen we meerdere knelpunten in het gebouw oplossen, waar nu soms opstoppingen zijn.”

Wat zul je nooit vergeten aan je tijd in Pijnacker?
“Ik was pas net rector en toen moest ik al voor de rechter verschijnen. Een leerling was gezakt voor zijn examen. Deze leerling en zijn ouders konden zich er niet bij neerleggen en spanden een kort geding aan, omdat er niet goed nagekeken zou zijn. De rechter heeft dit bezwaar met een armbeweging van tafel geveegd. Het was niet zo zeer leuk, maar wel bijzonder om mee te maken. Wat wél leuk was, waren de Stanislastische Spelen. Een groep leerlingen uit vwo 6 heeft in 2020 een super leuke sportdag georganiseerd voor alle docenten. Ik was toen ongelofelijk trots op deze leerlingen.”

-Waar ben je verder trots op?
“Ik heb het gevoel dat we op de goede weg zijn. Het Stanislascollege Pijnacker is voor leerlingen en voor collega’s een fijne plek hebben om dagelijks naartoe te komen.”

Wat ga je missen aan deze school?
“Ik vind de leerlingen hier heel aardig, heel leuk, heel divers en spontaan. Verder lopen hier veel collega’s die goed nadenken over hun onderwijs en daar op een mooie manier mee bezig zijn.”

Wat gaat het Stanislas missen aan Jan Willem van Poortvliet?
“Dat vind ik lastig te zeggen. Ik weet wel waar ik mijn best voor heb gedaan. Ik wilde altijd open en transparant werken en ik probeerde een toegankelijk schoolleider te zijn. M’n deur stond altijd open.”

Voor meer informatie over het Stanislas in Pijnacker en uiteraard MyFlex, kun je terecht op de website: www.stanislascollege.nl/pijnacker.

Van Poortvliet en docent lichamelijke opvoeding Lisanne Smits na afloop van de Stanislastische Spelen.
Het Stanislascollege Pijnacker staat aan de vooravond van de invoering van MyFlex. Rechts: Marjolein van Steenbergen, afdelingsleider brugklas.
Stuur jouw foto
Mail de redactie
Meld een correctie

Uit de krant