De mammoet heeft een staartje…

Eind juni stond er op de voorpagina van de Telstar/Eendracht een artikel over de vondst van een mammoetbot langs de N470 in Pijnacker. Er volgden diverse meldingen van andere mammoetvondsten in de gemeente, onder andere van het Historisch Genootschap.

Onmiddellijk na publicatie van het artikel kreeg ik bericht van Mieke van der Kuij: "Het Historisch Genootschap Pijnacker (HGOP) heeft al enige tijd mammoetbotten in bezit. Ze zijn gevonden tijdens de aanleg van Tolhek. Eén van onze medewerkers, Hans Gravesteijn, heeft ze later in de kelder onder de bieb opgeslagen."

De eerstvolgende zaterdag ga ik naar de bibliotheek in Pijnacker. Tussen 11.00 en 13.00 uur is daar altijd iemand van het HGOP aanwezig bij het Historisch Informatie Punt (HIP). We gaan naar de kelder. Daar staat een vitrinekist met mammoetonderdelen, waaronder: een stuk slagtand, een kies en een heupgewricht. In de kist ligt een krantenknipsel uit de Telstar van 14 april 1999, over de vondst van de slagtand. Ik lees dat de slagtand naar het gemeentekantoor is gebracht, met de bedoeling hem te conserveren en tentoon te stellen.

Later blijkt uit navraag dat in het gemeentekantoor geen mammoetbotten zijn tentoongesteld. De vitrinekist, die nu in de kelder van de bibliotheek staat, komt uit het inmiddels verdwenen Informatiecentrum Tolhek aan de Klapwijkseweg. Medewerkers van Boskalis vonden de mammoetbotten tijdens het opspuiten van zand voor bouwlocatie Tolhek. Het zand, waar de botten in zaten, is met schepen vanuit de Noordzee naar de Schie gebracht, ontzilt en met pijpleidingen naar Tolhek gepompt. De mammoetbotten zijn destijds bij projectontwikkelaar Heijmans terecht gekomen. Die heeft er een vitrinekist voor laten maken om ze tentoon te stellen. Toen het Informatiecentrum Tolhek omstreeks 2014 werd opgeheven, zocht men een liefhebber voor de vitrinekist met inhoud. Hans Gravesteijn heeft de kist opgehaald en ondergebracht bij het HIP.

De slagtand in de vitrinekist ziet er nu nogal gespleten uit, dus waarschijnlijk is ie niet geconserveerd. Bram Langeveld van Het Natuurhistorisch Museum in Rotterdam legt uit hoe je fossiele botten kunt conserveren: "Kleine stukken bot, kiezen en slagtand kan je het beste in droge toestand onderdompelen in een oplossing van verdunde transparante lijm. Dat kan met houtlijm D3 van Bison in water (1:10), maar het gaat beter met een oplossing van Velpon of Collall Universeellijm in aceton (1:4). Grote stukken zijn moeilijker. Daarvoor zou ik contact opnemen met het bedrijf North Sea Fossils."

Caroline