Actiecomité teleurgesteld na uitspraak

Actueel 113 keer gelezen

Regio - Woensdag kreeg netbeheerder TenneT van de Raad van State toestemming om bovengrondse hoogspanningsleidingen te bouwen op ongeveer vijftig meter van woonhuizen. De bouw maakt deel uit van het nieuwe hoogspanningsnet ‘Randstad 380 kV’.

“Hiermee negeert de overheid de gevaren van straling die kinderleukemie en Alzheimer kan veroorzaken bij mensen op zo’n korte afstand van de bovengrondse hoogspanningsleidingen. De overheid stelt de winsten die zij straks opstrijkt met het transport van elektriciteit boven de gezondheid van haar burgers”. Dit stelt ingenieur Koos Oudshoorn, voorzitter van Stichting De Groene Landscheiding N470. Hierin zijn vele omwonenden en bedrijven verenigd die zich jarenlang hebben ingezet voor de ondergrondse aanleg van de hoogspanningsleidingen, zodat de straling sterk wordt verminderd.

"Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt keer op keer dat voortdurende blootstelling aan elektromagnetische straling schadelijk is voor mens en dier. De bovengrondse hoogspannings-leidingen transporteren permanent elektriciteit en verspreiden continu straling die inwerkt op de lichamen van mensen die dicht bij de kabels wonen en werken", aldus Oudshoorn.

Daarom zijn de maximale waarden voor de straling van hoogspanningskabels bij nieuwbouwwijken en nieuwe verbindingen verlaagd. Maar nog niet zo laag als in de ons omringende landen, omdat het veel geld kost om bewoners van bestaande woningen te beschermen tegen straling van nieuw te bouwen hoogspanningsverbindingen.

"Daar waar in het verleden een advies werd afgegeven door VROM om woningen niet op een kortere afstand dan 200 meter van hoogspanningsverbindingen te bouwen, wordt nu tegen alle wetenschappelijke en ervaringsadviezen in gekozen voor de geringe afstand van zo’n 50 meter. Daarnaast kan voor de straling van de hoogspanningskabels, die bij de Zoetermeerse wijk Rokkeveen worden opgehangen, het Ministerie van Economische Zaken zelfs geen garantie geven dat de maximale straling die zou zijn toegestaan niet zal worden overschreden."

Ondergrondse aanleg gedwarsboomd

Ook hekelt de Stichting de rol van netbeheerder TenneT, die zonder enige controle of bemoeienis van buitenaf de eisen bepaalde waaraan de hoogspanningsleiding moest voldoen.

Zo was het volgens TenneT technisch onmogelijk de hoogspanningsleiding bij de Zoetermeerse wijk Rokkeveen ondergronds aan te leggen. Op verzoek van de minister van Economische Zaken stelde het gerenommeerde Belgische ingenieursbureau Tractebel Engineering in mei 2008 echter dat ondergrondse aanleg van een hoogspanningsleiding wel degelijk mogelijk zou zijn, zelfs tot ver over een afstand van 20 kilometer. Ook bleek ondergrondse aanleg nauwelijks duurder dan bovengrondse aanleg. Desondanks bleef TenneT ondergrondse aanleg hardnekkig dwarsbomen.

"De netbeheerder wil haast maken met het aanbieden van internationale transportcapaciteit op deze energiemarkt en stelde dat bovengronds sneller gebouwd kon worden. Bedrijven die de ondergrondse variant aan wilden bieden kregen te maken met onrealistische systeemeisen van TenneT en werden steeds halsstarrig afgewezen."

Winstbejag voornaamste drijfveer

In eerste instantie noemde netbeheerder TenneT de aanleg van dit nieuwe net noodzakelijk voor het voorkomen van storingen in de elektriciteitslevering in een deel van de Randstad als gevolg van een vermeende toenemende vraag. Later bleek dat de vraag naar elektriciteit helemaal niet steeg, omdat veel consumenten en bedrijven juist energie gingen besparen en zelf opwekken. Pas later kwam de ware reden voor de bouw aan het licht.

Het nieuwe net blijkt hoofdzakelijk nodig om opgewekte stroom van bijvoorbeeld kolencentrales op de Maasvlakte, in handen van Duitse energiereuzen, door te voeren naar het buitenland. Hierdoor kunnen kerncentrales in Duitsland worden gesloten. Hiermee geeft TenneT volgens haar jaarverslag invulling aan “het ontstaan van het eerste grensoverschrijdende transportnet in Europa”.

Oudshoorn: "Deze export van stroom levert de Nederlandse overheid veel geld op. Zo had TenneT in 2009 een omzet van ruim 546 miljoen euro en verdubbelde het bedrijfsresultaat in vergelijking met 2005 naar ruim 137 miljoen euro. De instelling probeert zich te gedragen als een beursgenoteerde onderneming die zich gereedmaakt voor overname door buitenlandse investeerders. Winstbejag is de voornaamste drijfveer. De belastingbetaler betaalt via de transportkosten op de energienota verplicht mee aan de aanleg van het nieuwe netwerk en krijgt er gezondheidsrisico’s en torenhoge masten en lijnen in het Hollandse landschap voor terug”.

Oneerlijke juridische strijd

Tijdens de behandeling van de bezwaarschriften bij de Raad van State pleitte een ambtenaar openlijk voor het toepassen van de zogenoemde ‘bestuurlijke lus’, wanneer de rechters fouten zouden ontdekken in de stukken van de overheid. Dit betekent dat de rechter tijdens een beroepsprocedure een bestuursorgaan de gelegenheid geeft om fouten in het besluit te herstellen, waarmee de bezwaarmakers ‘buiten spel’ kunnen worden gezet. Deze bestuurlijke lus is sinds 1 januari 2010 in de Algemene wet bestuursrecht opgenomen, om te voorkomen dat ingrijpende plannen van de overheid kunnen worden vertraagd.

"Zo worden bewoners, die door de bouw van hoogspanningsmasten ongewenst blootgesteld worden aan de daarbij optredende ernstige risico’s, buitenspel gezet. Uit de uitspraak blijkt dat de Raad van State inderdaad heeft gekozen voor deze omstreden methode en TenneT ruim baan heeft gegeven om de plannen zo bij te stellen opdat de bezwaarschriften ongeldig konden worden verklaard. Een belangrijke fout die de overheid maakte in het proces was het niet laten uitvoeren van een goed geluidsonderzoek. Als gevolg van het hoge voltage veroorzaken hoogspanningskabels een knetterend of zoemend geluid. Voor omwonenden is dit geluid - van lijnen op zo’n geringe afstand - een bron van ergernis. Daarom is het geluidsonderzoek zo belangrijk bij het verlenen van deze bouwvergunning. Nog een argument is de door de overheid gehanteerde ‘gemiddelde belastingsgraad’ die echter door hen dan als maximum in het geheel niet gegarandeerd kan worden en waaraan wel alle gezondheidsrisico’s zijn gekoppeld. Met deze uitspraak is het ontbreken van een deugdelijk geluidsonderzoek en de bescherming van de gezondheid van de bewoners ook van tafel geveegd als argument tegen de bouw van de hoogspanningsleidingen."

De stichting de Groene Landscheiding N470 is zeer teleurgesteld over de uitspraak van de Raad van State. Voorzitter Oudshoorn: “Dit is een oneerlijke juridische strijd. Hier zijn burgers die voor hun recht op gezondheid opkomen kapot geprocedeerd door een machtige overheid die miljoenen euro’s belastinggeld spendeert aan dure advocaten, adviesbureaus en ambtenaren. Het is geen wonder dat burgers op deze manier het vertrouwen in de rechtsstaat verliezen”.

Aanleg hoogspanningsverbinding gaat door

Stuur jouw foto
Mail de redactie
Meld een correctie

Uit de krant