Gemeente financieel sterk maar wel ‘landelijke onzekerheden’

De gemeente Pijnacker-Nootdorp staat er financieel goed voor. Terwijl veel stedelijke gemeenten door allerlei tegenvallende inkomsten zoals uit betaald parkeren en hogere uitgaven het lastig hebben gekregen in het coronajaar 2020, heeft Pijnacker-Nootdorp ‘geen centje pijn’. De inkomsten vanuit leges voor vergunningen en vanuit het grondbedrijf (verkoop voor bouwontwikkeling) waren nog positiever dan verwacht. Daardoor is de jaarrekening van 2020 liefst 3,7 miljoen positief. Het grootste deel van deze meevaller gaat naar de algemene reserve die al heel ruim is.

De gemeente stond er al goed voor en heeft met de tientallen miljoenen vanuit de verkoop van het energiebedrijf Eneco – waar de gemeente aandeelhouder van was – veel mogelijkheden voor nieuwe investeringen die het leven in Pijnacker-Nootdorp nog mooier en aantrekkelijker maken.

Nieuwe fietspaden, betere wegen zoals de Vlielandseweg en de Katwijkerlaan, een theatertje in de kern Pijnacker, het renoveren en ombouwen van kunstgrasvelden bij de sportclubs, bouwen voor woondoelgroepen, de energietransitie van fossiel naar duurzaam, biodiverse natuurontwikkeling, integrale kindcentra voor onderwijs en kinderopvang, enzovoort. Kortom, allerlei ambities die de gemeenteraad en het college van B&W in het begin van de huidige raadsperiode hebben bedacht en die nu werkelijkheid moeten gaan worden.

Tegelijk wil de gemeente ook ‘oude schulden’ aflossen om zo de verhouding tussen vreemd vermogen en eigen vermogen te verbeteren. De vele investeringen gaan vele miljoenen euro’s kosten, maar dan nog blijft er een potje van minimaal veertig miljoen euro over als zogeheten weerstandsreserve. Die reserve is voor het afdekken van tegenvallers en het onder controle houden van risico’s. Het risicobedrag ligt rond de tien miljoen euro, dus met een weerstandsreserve van veertig miljoen kan wethouder Peter Hennevanger van financiën zijn nachtrust op een hoog niveau handhaven!

Toch zijn er wel zorgen, aldus de wethouder dinsdag tijdens het zogeheten persuurtje. De zorgen zitten vooral in de onzekerheden van het rijksbeleid. Hoe hoog de jaarlijkse uitkering vanuit het gemeentefonds - de bijdrage van het rijk aan gemeenten - is, valt lastig te voorspellen. Dat kan zomaar een paar miljoen verschillen en als de gemeentebegroting dan maar net sluitend is, heb je wel ineens een tekort, aldus de wethouder.

Hij noemde ook de kosten van het zogeheten sociaal domein, met name de jeugdzorg. Landelijk een op de acht kinderen gebruik van jeugdzorg en dat is in Pijnacker-Nootdorp ook het geval. De kosten zijn de laatste jaren ‘gierend opgelopen’. De persoonsgebonden budgetten meegerekend gaat het om een stijging van 12 miljoen in 2015 naar 16 miljoen in 2020. In de meeste gevallen gaat het in Pijnacker-Nootdorp om kortdurende lichte zorg en begeleiding, maar het kan ook heel langdurig en complex zijn. Met bijbehorende specialistentarieven waar de gemeente ook niet direct invloed op heeft.

De laatste jaren is de stijging per jaar een miljoen. Wethouder Marieke van Bijnen zei dinsdag dat het beleid er op gericht is om de jeugdzorg minder de problematiseren en te medicaliseren. Door er snel bij te zijn kunnen problemen klein gehouden worden en de kosten beheersbaar, zonder dat dit ten koste gaat van de kinderen die wel echt problemen hebben. Al eerder heeft de gemeente geïnvesteerd in praktijkondersteuners bij de huisartsen als ‘voorvang’ ter voorkoming van verwijzing naar zwaardere jeugdzorg. Een goed middel is ook: een kindprobleem niet sec bekijken maar meteen de gezins- en opvoedsituatie erbij betrekken. Wethouder Peter Hennevanger blijft zijn zorgen houden. “Door allerlei oorzaken zijn de kosten opgelopen zonder dat wij daar als gemeente echt invloed op hebben. En in zoverre moet de rijksoverheid met meer geld over de brug komen dan men heeft toegezegd. Over heel Nederland is het tekort 1,7 miljard euro en daarvan wil de landelijke overheid 600 miljoen voor haar rekening nemen, maar dan blijft er dus nog een groot tekort over.”

“Gelukkig hebben wij er binnen onze gemeente financieel wel een goede oplossing voor gevonden, maar we kunnen ons niet permitteren dat die kosten ieder jaar met een miljoen toenemen.”

Al die verschillende financiële ‘verwikkelingen’ staan in letters en cijfers in de zogenoemde Kadernota. Dat is ieder jaar de opstap naar de gemeentebegroting voor het nieuwe jaar die in het najaar klaar moet zijn. Het college van B&W gaat daarover binnenkort in gesprek met de gemeenteraad.