Bouwproductie krimpt in 2020 voor het eerst na zes jaar groei

De bouwproductie krimpt door de coronacrisis in 2020 beperkt (-2%). Door de volle orderboeken van voor de coronacrisis kunnen bouwbedrijven voorlopig nog goed aan de slag. In 2021 slaan de gevolgen van de coronacrisis verder toe. Minder financiële ruimte bij consumenten en afnemende investeringen in bedrijfsgebouwen laten de bouwsector dan verder krimpen. Dit stelt het ING economisch Bureau in het vandaag gepubliceerde Vooruitzicht bouw.

“Ondanks de coronacrisis was de productieuitval in de bouw in de eerste helft van 2020 beperkt. De bouw is dan ook laat cyclisch want bouwbedrijven werken vaak aan langlopende projecten die al voor de coronauitbraak waren aangenomen". aldus Maurice van Sante van het ING Economisch Bureau, “Hierdoor lag de bouwproductie maar circa 2% lager in het tweede kwartaal dan eind 2019, terwijl de totale Nederlandse economie met bijna 10% kromp in deze periode”.

Ook de woningbouw gaat de gevolgen van de coronacrisis merken
In de woningbouw was de afgelopen jaren vooral de aanbodzijde een beperkende factor. Schaarste aan bouwlocaties en (sinds een jaar) ook de stikstofmaatregelen beperkten de afgifte van bouwvergunningen. De coronacrisis zorgt voor oplopende werkloosheid en een verslechterde financiële positie bij veel consumenten. Dit vergroot de kans dat nu ook de vraagkant een beperkende factor voor productiegroei in de bouw wordt. Een afnemende vraag remt de nieuwbouwproductie omdat de bouw van projecten vaak pas start als minimaal 70% van de woningen verkocht is. Het consumentenvertrouwen ligt sinds april al veel lager en ook de koopbereidheid is flink gedaald al was er in juli wel enige verbetering.

Nieuwbouw extra gevoelig voor economische krimp
Nieuwbouw is vergeleken met bestaande bouw extra gevoelig voor de economische onzekerheid. Een koper koopt een nieuwbouwwoning en krijgt vaak pas na een jaar de sleutel als het afgebouwd is. Daardoor moet hij zijn huidige woning langer aanhouden en kan deze bij een koophuis pas later verkopen. Dit geeft extra risico’s over de verkoopprijs van de oude woning en ook over het eigen inkomen (“Heb ik dan nog een baan?”). Als ook het aanbod van bestaande woningen komende tijd door de coronacrisis toeneemt, zullen huizenzoekers hierdoor ook vaker voor een bestaande woning kiezen in plaats van een nieuwbouwwoning.

Krimp bouwproductie in 2020 en 2021
Door het laat-cyclische karakter van de bouwsector krimpt de bouw in 2020 nog maar beperkt met naar verwachting 2%. In 2021 gaat de bouwsector de gevolgen van de coronacrisis echt merken en verwacht ING Economisch Bureau dat de sector met circa 5% krimpt. Minder financiële ruimte bij consumenten en afnemende investeringen in bedrijfsgebouwen laten de bouwsector dan verder krimpen.