Wielerheld Jan Janssen zo trots als een pauw op standbeeld Nootdorp

Een normaal mens mag hooguit de plek van zijn graf uitzoeken. Jan Janssen mocht zelf bepalen waar in Nootdorp zijn standbeeld zou komen te staan. “Meestal ben je dood als je een standbeeld krijgt en ik mag het gewoon zelf onthullen”, aldus de bijna tachtig jaren jonge Jan maandagmiddag bij het Oude Raadhuis. Daar is het standbeeldje van de Limburgse kunstenaar Wil van der Laan gepositioneerd. Niet ver van het herdenkingsmonument. “Een mooie plek, want die houden ze altijd netjes bij”, zo bekeek zwager Wim Lakens het ook praktisch.

Voor Jan Janssen en de mensen achter het initiatief om voor de eerste Tour de France-winnaar van Nederland een beeld te realiseren in zijn geboortedorp, is de plek vooral ook de meest geschikte omdat de Dorpsstraat een van de weinige Nootdorpse locaties is die herinnert aan de tijd dat Jan Janssen er opgroeide. Toen was Nootdorp een klein dorp met hooguit 3.000 inwoners.

Toen Jan in 1968 op wonderlijke wijze de Tour won door in de laatste zondagetappe de tijdrit te winnen van Herman van Springel, woonde Jan met zijn Nootdorpse vrouw Cora Lakens al in Noord-Brabant. En later verkaste hij naar België.

En toch was er bij Jan Janssen geen enkele twijfel: zijn standbeeldje moest in Nootdorp komen staan. Daar reed hij zijn eerste trainingsritten en van daaruit kocht hij voor honderd bij elkaar gespaarde guldens zijn eerste racefiets van een leraar op de Ambachtsschool in Den Haag waar hij met zijn tweelingbroer Aad op zat.

Jan Janssen onthulde het beeld samen met burgemeester Francisca Ravestein en niemand minder dan die andere Nederlandse Tourwinnaar, Joop Zoetemelk. Na de onthulling vertelde Jan wanneer hij echt de geest had gekregen om profwielrenner te willen worden. Dat was in 1954 toen de Tour de France van start ging in Amsterdam en langs Delft in zuidelijke richting trok. “Als jongen van dertien veertien jaar stond ik langs de kant en ik vond het zo mooi, dat ik daarna nog maar aan één ding dacht: daar wil bij zijn.”

Met zijn enorme karakter en drive ging Jan trainen, trainen, trainen. In combinatie met zijn natuurlijke talent kwam hij al snel bovendrijven. Reeds in 1960 was hij als jonge vent van twintig van de partij bij de Olympische Spelen van Rome en daarna werd hij prof. De rest is geschiedenis: hij ging klassiekers winnen, meerdaagse wedstrijden en werd in 1964 al wereldkampioen.

In de Tour ging hij de eerste jaren voor de groene sprinterstrui maar later ook voor de eindzege. In 1968 won hij de Tour door in de afsluitende tijdrit een achterstand om te buigen in een voorsprong. Jan is altijd blijven genieten van zijn overwinningen en vertelt er liefst iedere dag in geuren en kleuren over. In tegenstelling tot Joop Zoetemelk die er ook maandag heel rustig bij stond te grijnzen.

Joop had al veel eerder een standbeeld dat later van Rotterdam AHOY naar zijn geboortedorp Rijpwetering verkaste en het was volgens Joop hoog tijd dat Jan ook zo’n beeldje zou krijgen. Hij wilde het graag helpen onthullen en daardoor was het best heel bijzonder dat Nootdorp maandag alle Nederlandse Tour de France-winnaars uit de historie in huis had. Overigens zei Jan Janssen dat hij er van overtuigd is dat er een derde Nederlandse Tourwinnaar gaat komen. Hij kon hem alleen nog niet met zijn neus aanwijzen. Jan (79) en Joop (73) moeten dus nog even mee, als ze hun opvolging ‘live’ willen meemaken.

Jan was een paar jaar terug zodanig zwaar ziek, dat hij bij de genezing meer moest afzien dan hij ooit tijdens zijn wielerloopbaan had gedaan. Maar hij is er weer in volle glorie. Hij had maandag zijn hele familie meegenomen naar Nootdorp: vrouw, kinderen én kleinkinderen. Vertelde ook trots over de sporten die zij beoefenen.

Het was en is echt heel bijzonder voor Jan Janssen, een eigen standbeeld in zijn geboortedorp Nootdorp. Volgens echtgenote Cora was hij ’s morgens zeker zo nerveus als voor een wielerwedstrijd vroeger. Het was ook niet niks: Jan had een hele toespraak voorbereid inclusief een afsluitend gedicht met als strekking dat je positief moet denken, er in geloven en naar voren kijken. Zo was het voor de initiatiefnemers geen toer om op de achtergrond te blijven. Het was lang onrustig in en rond het standbeeldperkje met interviews en fotosessies, maar al met al een mooie happening!