Sara Langeveld uit Delfgauw naar Klimaattop

Delfgauw - De net zeventien jaar jonge Sara Langeveld uit Delfgauw mocht onlangs als enige Nederlandse scholiere naar de Klimaattop bij de Verenigde Naties in New York. Ze maakte deel uit van de Nederlandse delegatie met onder meer premier Mark Rutte, minister Sigrid Kaag en Marcel Beukeboom die namens Nederland klimaatgezant is bij de VN.

Van 20 tot 25 september was Sara in New York. Ze kijkt in dit verhaal terug op de klimaattop en geeft haar mening over leeftijdgenote Gretha Tunberg uit Zweden die wereldwijd opzien baarde en de tongen losmaakte met haar toespraak. Ook vertelt Sara wie ze is, hoe ze 'klimaatactiviste' is geworden, wat haar ideeën zijn over de toekomst maar ook over wat ze volgend jaar wil gaan studeren en waarom. Een leuk interview met een positieve, realistische, leuke Delfgauwse.

Ben je een familie van de Langevelden hier in Delfgauw?
Ik denk het niet. Mijn moeder Miranda komt uit Delft en mijn vader is vanuit Hardinxveld naar Delft verhuisd. Ik ben zelf in Delft geboren. We zijn op een gegeven moment naar Delfgauw verhuisd. Ik heb van mijn vierde tot mijn veertiende aan de Wethouder Sonneveldhof gewoond en sinds drie jaar wonen we aan de Leekeerd in de wijk Emerald. Het is prettig wonen in Delfgauw. Op de basisschool zat ik op De Meander, een leuke school. En daarna ben ik naar het Montaigne Lyceum in Ypenburg gegaan. Net als later mijn zusje Karlijn die vijftien is. Ik koos voor die school omdat je er heel zelfstandig kunt werken. Ik zit nu in 6VWO en heb als profiel 'natuur en gezondheid', met vakken als biologie, wiskunde en NTL, natuur, leven en techniek. Met een schoolvriend, Vincent, maak ik een profielwerkstuk over openbaar vervoer en wat daar aan te verbeteren is. Zo'n werkstuk loopt een beetje vooruit op de afstudeerscriptie die je later op de universiteit moet maken. Het is best serieus: we moeten er per persoon tachtig uur aan besteden. Het is leuk om te doen.

Je zit dus voor je examen? Heb je daar al vrees voor?
Nee, dat valt wel mee. Ik sta er goed voor en heb nooit zo veel last van examenstress. Dat neemt niet weg dat ik vaak wel een beetje een stresskip kan zijn. Bij mij moet alles een beetje volgens plan verlopen en als dat op de een of andere reden niet gebeurt, dan kan ik in de stress schieten. Vaak maak ik voor een dag een planning.

Hoe ziet die planning er vandaag uit?
Vanmorgen ben ik al een beetje met school bezig geweest. Nu heb ik het interview. Dat mag ongeveer drie kwartier duren, want daarna moet er op school een examenfoto worden gemaakt. Daarna ga ik met Vincent aan het profielwerkstuk werken. Voor vanavond heb ik nog geen plannen, dus misschien wordt het wel een rustige avond.

Heb je het erg druk?
Op dit moment is het best wel druk. School kost best wel veel tijd, in mijn vrije korfbal ik bij DES in de Delftse Hout en de Klimaattop in New York kostte veel tijd en werkt nog een beetje door. Zaterdag was ik bijvoorbeeld in Amsterdam om de Brandend Bos Benefietavond te openen. Dat was een actie-avond die gericht was op de branden in het Amazonegebied.

Ben je al lang bezig met natuur en klimaat?
Eigenlijk zat het al wel een beetje in mijn opvoeding. Ik heb van mijn ouders geleerd om geen vuil op straat te gooien en om afval netjes te scheiden. Ik ben ook bewust vegetariër en ben altijd wel serieus aan het afwegen wat ik wel en niet koop. Reizen doe ik zo veel mogelijk met de fiets en met het openbaar vervoer. De laatste jaren ben ik me steeds meer met klimaatverandering en de gevolgen daarvan gaan bezighouden. Ik maak me best wel zorgen.

Sara was de enige Nederlandse scholiere bij de top. Verder was aanwezig namens Nederland, Hajar Yagkoubi.

Komt het nog goed?
Het zal een hele toer worden en er moet heel veel gebeuren om de temperatuurstijging te stoppen. Dan zullen veel meer mensen dan nu bewust hun gedrag moeten veranderen. Het kan nog wel maar we moeten niet te lang wachten.

Er is heel veel te doen geweest over de enorme boosheid van Gretha Tunberg uit Zweden die de VN toesprak? Hoe kijk jij daar tegenaan?
Ik kan me haar boosheid heel goed voorstellen. Ze is er al heel lang enorm bewust mee bezig. En misschien moet je ook wel eerst goed boos worden om de boel wakker te schudden. Maar met boos blijven los je volgens mij niks op. Je drijft mensen alleen maar meer en meer de hoek in. Het is veel beter om het positief te benaderen en de voordelen te laten zien van gedragsverandering: meer op de fiets, meer met het openbaar vervoer, minder of helemaal geen vlees meer eten, afval beter scheiden, minder plastic produceren, enzovoort. Het allermooiste is het als verduurzaming en beter gedrag ook financieel voordeel oplevert. Als wij met z'n allen het afval goed scheiden, gaat dat ook financieel voordeel opleveren en dat gaat ook voor duurzaam energieverbruik. Het gaat vooral om gedragsverandering. Als je nooit fietst, ervaar je ook niet hoe lekker en gezond het eigenlijk is. Mijn uitgangspunt is dat je het vanuit het positieve moet benaderen en dat je dan best de mensen mee krijgt. De overheden en andere organisaties moeten wel eerst de basis leggen en de goede informatie geven, zodat niet alleen een bovenlaag duurzaam gedrag gaat vertonen maar iedereen. Biologische producten zijn mooi maar ze zijn duurder dan normale en mensen die minder te besteden hebben, kun je dan niet kwalijk nemen dat ze de niet-biologische producten kopen. Afvalscheiding en hergebruik is een mooi streven, maar je moet dan wel informatie geven over wat de voordelen zijn, ook financieel. Nu zijn mensen daar nog lang niet van overtuigd en gooien ze gewoon alles op één hoop. Je moet ze wel echt motiveren om hun gedrag te veranderen.

Waarom was jij nou uitverkoren voor die Klimaattop en hoe was het?
Je kon je aanmelden via een filmpje. Dat heb ik gedaan. Daarna werd ik uitgenodigd voor een gesprek op het ministerie van Buitenlandse Zaken en vervolgens werd ik uitgekozen om mee te gaan. Als enige scholier uit Nederland, samen met een meisje die al jeugdvertegenwoordiger bij de VN was. Misschien hebben ze me gekozen vanwege mijn voorkeur voor een benadering vanuit het positieve. Ja en hoe was het? Heel bijzonder. Een grappig idee en leuk om met Mark Rutte en zijn gevolg in één delegatie te zitten. Ze waren ook heel positief in hun benadering. Ze wilden van alles van me weten en ze behandelden me als gelijkwaardig binnen de groep. Dat vond ik best bijzonder. Het was heel leuk om het allemaal mee te maken en bij de jeugdconferentie kreeg ik ook volop de kans om mee te praten. Het is ook leuk om mensen vanuit de hele wereld – jong en oud – te ontmoeten die er net zo intensief mee bezig zijn als jij zelf.

Heb je Gretha Tunberg nog ontmoet?
Nee, ik heb haar wel zien lopen en natuurlijk haar toespraak meegemaakt. Dat meisje had het zo druk en er kwam zo veel op haar af dat ik niet de persoon wilde zijn om haar nog meer te prikkelen en haar te vragen om een foto.

Wat zou je tegen haar hebben gezegd als je haar had kunnen spreken? Wat zou jouw advies zijn geweest?
Ik zou gezegd hebben dat ik haar boosheid heel goed begrijp en dat ze voor een deel ook gelijk heeft dat de mensheid tot nu toe de boel verziekt heeft en dat de hoogste tijd is voor verandering. Maar ik zou daar meteen bij gezegd hebben dat je uiteindelijk verder komt en echt iets oplost door het vanuit het positieve te benaderen. We moeten stoppen met kijken wie wat al heeft verpest en ons richten op de dingen die we nog wel kunnen redden. Ik denk dat veel mensen nog niet bewust genoeg zijn. Vooral mensen die keihard moeten werken om hun brood te verdienen, hebben gewoon geen tijd en energie om zich ook nog over klimaatverandering te buigen. Ik ben van mening dat de overheid vooral deze mensen aan de hand moet nemen om een duurzamere levensstijl aan te nemen. Er is dus nog een hele wereld te winnen. Het is een heel complex probleem dat je niet zomaar even oplost. Maar dat het tijd is voor echte actie, daar ben ik wel van overtuigd.

Wat ga je zelf nog doen?
Heel concreet is dat nog niet, maar ik sta er wel voor open om er een vervolg aan te geven en daar aan bij te dragen. Bijvoorbeeld via een nationale projectweek in Nederland. Het doel is om de massa van de jeugd ook mee te krijgen. De klimaatspijbelaars hoeven we niet meer te overtuigen, maar dat is op het geheel een klein groepje.

Wat ga je volgend jaar na je examen doen?
Mijn plan is om psychologie te gaan studeren. Waar precies, dat weet ik nog niet. Ik ben vooral geïnteresseerd in hoe het menselijk brein werkt. Hoe een klomp vlees – ons lichaam – wordt aangestuurd door allerlei bijzondere verbindingen in de hersenen waar we eigenlijk nog maar weinig van weten. Het lijkt me ontzettend boeiend om daar studie van te maken.

Dus geen klimaatkunde?
Dat is ook boeiend en daar blijf ik mee bezig. Klimaatverandering is vooral verandering van gedrag en houding en dan kom je toch bij psychologie terecht!