Grote oranje bekerzwammen kunnen circa tien centimeter groot worden (foto: Peter Elfferich)
Grote oranje bekerzwammen kunnen circa tien centimeter groot worden (foto: Peter Elfferich)

Sinaasappelschillen of paddenstoelen?

Actueel 1.291 keer gelezen

In herfst en winter kun je helder oranje paddenstoelen tegenkomen die op sinaasappelschillen lijken. Mijn man en ik zagen een groepje in het Balijbos tussen Pijnacker en Nootdorp.

Op een koude grijze winterdag besluiten mijn man en ik een wandeling te maken in het Balijbos. Als we onze fietsen naast een picknicktafel parkeren zien we helderoranje voorwerpen op de grond liggen. Eerste indruk: sinaasappelschillen. Maar als we dichterbij komen blijken het grote oranje bekerzwammen (Aleuria aurantia) te zijn. Ze groeien op een stukje braakliggende grond tussen het lange gras.

Grote oranje bekerzwammen zijn saprotroof. Dat wil zeggen dat ze zich voeden met rottend organisch materiaal. Op de foto zijn dode stengels van gras te zien en een afgevallen wilgenblad. Vermoedelijk het toekomstige voedsel voor de kleurige paddenstoelen. Grote oranje bekerzwammen veranderen van vorm in de loop van de tijd. Aanvankelijk zijn ze hol als een kommetje, daarna spreiden ze zich uit tot een plat schoteltje om grillig en gevouwen te eindigen. De paddenstoelen op de foto zijn dus al wat ouder. Hoe lang het duurt voordat een kommetje is uitgegroeid tot grillige 'sinaasappelschil' weet ik niet. Het lijkt me leuk om dat eens te volgen in de tijd, maar dan moet ik eerst een jong exemplaar vinden en dat is nog niet gelukt.

Bij een jonge, komvormige grote oranje bekerzwam zie je de onderkant, die lichtoranje van kleur is en korrelig van textuur. Later is vooral de gladde helderoranje bovenkant zichtbaar. Op de bovenkant ontstaan de witte sporen, die zich door de lucht verspreiden. Als een spore op een gunstige plek terecht komt, dan kan zich daar een nieuwe zwam vestigen. De grote oranje bekerzwam is een algemene soort in Nederland, maar in de omgeving van Pijnacker-Nootdorp kom ik ze niet vaak tegen. Op verspreidingsatlas.nl is te zien dat ze niet gelijkmatig over Nederland zijn verspreid. Vooral in het oosten van het land en in de duinen worden ze veel gezien. Grote oranje bekerzwammen hebben een voorkeur voor kale, vochtige, voedselrijke klei-, leem- of zandgrond. De grond in het Balijbos bestaat mijns inziens voor een belangrijk deel uit voedselrijke klei.

Grote oranje bekerzwammen zijn eetbaar, maar ze schijnen nergens naar te smaken. In de Larousse paddenstoelenencyclopedie staat: "Deze mooie bekerzwam wordt rauw gegeten als sla. Sommigen besprenkelen hem eerst met wat kirsch. Het is zonde van de mooie paddenstoel én van de kirsch!"

Caroline

Stuur jouw foto
Mail de redactie
Meld een correctie

Uit de krant