Column: Vrijwilligers

Onregelmatig publiceert Zjanette een column op Telstar Online. Zjanette schrijft scherp, maar eerlijk.

Op een zonnige maandagochtend lees ik dit bericht:“Veel gemeenteraadsleden zien facetten van een participatiemaatschappij wel zitten. Ruim de helft vindt dat de overheid van burgers mag verlangen dat ze meer doen in hun gemeente, zoals het onderhouden van parken.” Bron: dagblad Trouw.

De avond ervoor zag ik op het nieuws dat vrijwilligers een zwembad “overgenomen” hebben omdat sluiting dreigde. In onze eigen gemeente draait de bibliotheek voor een groot deel op vrijwilligers. De buurtbus kan alleen bestaan dankzij vrijwilligers. Zelfs bij de politie werken mensen als vrijwilliger. Steeds meer banen die nog niet zolang geleden gewone normale banen waren met salaris en CAO worden overgenomen door vrijwilligers want anders dreigt sluiting van de voorziening.

Heel veel banen in de zorg verdwijnen. Dat noemt men een bezuiniging terwijl diezelfde mensen vervolgens wel een uitkering krijgen. Dat is mooi want dan kunnen ze vervolgens als vrijwilliger aan de slag. Liefst in hetzelfde vak want daar hebben ze ervaring in. En natuurlijk aaien we al die vrijwilligers eindeloos over de bol. Het is geweldig wat ze doen. Met name de politiek roept dat het liefst zo hard mogelijk.

En natuurlijk is het geweldig dat mensen zich belangeloos inzetten voor hun omgeving. Niets dan lof. Ik doe er zelf ook aan mee. Maar je kunt je ook afvragen waar de grens is. Plantsoenen onderhouden? Trappenhuizen schoonmaken? Even op zaterdag terug naar kantoor om de ramen te zemen en de toiletten schoon te maken? En wat doen we met winkelpersoneel? Het zou voor veel kleine winkeliers toch een uitkomst zijn om vrijwilligers in te kunnen zetten. Maar dan klinkt het ineens gek en klopt er iets niet. Dat er in een zwembad vrijwilligers rondlopen terwijl in de gemeente ernaast dezelfde banen betaalde banen zijn vinden we blijkbaar wel goed. Die ongelijkheid nemen we voor lief om de voorzieningen zoals zwembaden, bibliotheken en buurtbussen te kunnen behouden.

Met het argument dat de voorziening anders zal verdwijnen kun je dus enorm bezuinigen. Gewoon alle rotzooi op straat laten liggen en plantsoenen laten overwoekeren met onkruid. Zwembaden sluiten en buslijnen opheffen. Als mensen willen dat het anders gaat moeten ze de handjes maar uit de mouwen steken. Werklozen genoeg. En hoe komt het dat die mensen werkloos zijn? Oh ja, omdat hun baan is overgenomen door een vrijwilliger.

Bij de politie is het zelfs al zover dat je geen salaris krijgt maar een “vrijwilligersvergoeding” van ongeveer 7 euro per uur. Kun je ook nog een opleiding volgen en krijg je een uniform en je moet minimaal 240 uur per jaar beschikbaar zijn. Klinkt mij als een baan in de oren maar dat is het niet en dat heeft veel voordelen. Voor de werkgever dan. Niet voor de werknemer uh sorry vrijwilliger.

We zijn grenzen aan het verleggen en ongetwijfeld is dat soms nodig en noodzakelijk. Vrijwilligers zijn onmisbaar in onze samenleving. Maar het kan en mag niet zo zijn dat daardoor een ongelijkheid ontstaat. Dat een baan in de ene gemeente een baan is en in de andere gemeente vrijwilligerswerk. Dat jij werkloos thuis komt te zitten vanwege bezuinigingen en dat je baan wordt overgenomen door een vrijwilliger.

De Rijksoverheid omschrijft wat vrijwilligerswerk is maar doet dat met wat vrijblijvende en algemene regels waar eigenlijk niemand zich aan hoeft te houden.
Misschien is het de hoogste tijd om dat eens te veranderen.

Zjanette