Nestelende oeverzwaluwen langs de Plas van van Buijsen

Omstreeks half april fietsen mijn man en ik langs de Plas van van Buijsen. Als we over de nieuwe brug komen zien we dat er een nieuw dijkje van zand is aangelegd met een verticale wand.

Zandhopen met steile wandjes zijn in deze tijd van het jaar aantrekkelijk als broedlocatie voor oeverzwaluwen. Deze zwaluwsoort is een pionier, die diepe tunnels uitgraaft in zandige oevers om daarin te nestelen. Wanneer ze terugkomen uit de overwinteringsgebieden gaan ze op zoek naar geschikte broedlocaties. Als we op de brug staan om het steile wandje te bekijken, zien we al snel enkele oeverzwaluwen die de nieuwe locatie komen keuren.

We vragen ons af of het dijkje speciaal voor de oeverzwaluwen is aangelegd. Op bouwterreinen ontstaan in hopen zand en grond wel vaker onopzettelijk steile wandjes. Als oeverzwaluwen zich daarin vestigen is dat riskant voor de vogels, omdat ze door grondverzet bedolven kunnen raken. Al vele jaren wordt er vrijwel onafgebroken gebouwd in de gemeente Pijnacker-Nootdorp. Vele malen heeft mijn man vestigingen van oeverzwaluwen op bouwterreinen gemeld bij de gemeente en vaak zijn er maatregelen getroffen om de broedlocatie veilig te stellen. Het ziet ernaar uit dat het dijkje met opzet is aangelegd voor oeverzwaluwen, want de ene kant is recht afgestoken terwijl de andere kant glooiend afloopt. Verder is er een hek geplaatst om betreding te voorkomen. De steile wand van het dijkje ligt richting waterkant en je kunt de wand vanaf de brug prachtig bekijken. Wie het initiatief heeft genomen is mij niet bekend, maar ik ga er van uit dat deze broedlocatie met opzet is gemaakt. Thuis nemen we contact op met Richard Smokers, voorzitter van Natuur- en Milieubescherming Pijnacker. Hij wist niet dat er plannen waren voor de aanleg van een nieuwe oeverzwaluwwand.

In 2009 is er in de wijk Rietlanden een kunstmatige oeverzwaluwwand aangelegd, bestaande uit verticale betonplaten met gaten er in en zand er achter. Meteen na aanleg namen de vogels de wand in gebruik. Gedurende tien jaar hebben er oeverzwaluwen gebroed. Vaak telden we meer dan honderd nesten. Vorig jaar lag de wand in Rietlanden er verlaten bij en ook dit jaar hebben we daar nog geen oeverzwaluw gezien. Het lijkt er op dat de pioniers het nieuwe zanddijkje bij de Plas van van Buijsen een stuk aantrekkelijker vinden. Hopelijk is het zand stevig genoeg om de vogels tijdens het broeden een veilig onderkomen te bieden. Op Koningsdag dartelen er circa 80 oeverzwaluwen bij de nieuwe wand. Ze graven, vechten en kwetteren. Ik wens ze een goed broedseizoen!

Caroline