Eigenzinnige planten

De rudbeckia behoort tot mijn favoriete tuinplanten. In de zomermaanden bloeien ze langdurig en uitbundig. De gele bloemen zijn zo stralend dat zelfs op regenachtige dagen de zon lijkt te schijnen als je naar ze kijkt.

Er bestaan verschillende soorten rudbeckia’s en ook een aantal gekweekte rassen. In onze tuin groeit Rudbecia fulgida ‘Goldsturm’, die ook wel ‘gele zonnehoed’ wordt genoemd. Tweemaal heb ik deze planten in onze achtertuin gepoot op een plek waar ik ze goed kan zien vanuit huis. Beide keren waren ze daar binnen de kortste keren verdwenen. Rudbeckia’s doen het niet goed tussen andere planten. Onze borders zijn nogal vol, dus het is niet verwonderlijk dat ze wegkwijnden. Tot mijn vreugde ontdekten de rudbeckia’s in onze tuin een andere plek, die wel aan hun wensen voldeed: een smal strookje zand tussen de tegels voor het tuinhuisje. Daar hebben ze geen last van concurrentie. Het is geen zonnige plek, maar ze doen het uitstekend tussen de tegels. Vanuit huis kan ik ze niet zien, ze hebben zich achter een beukenheggetje verstopt. Tijdens de bloei ga ik ze regelmatig bewonderen. Een vriendin vertelde me eens dat ze meerdere keren dotterbloemen had gepoot langs haar vijver, maar daar verdwenen ze telkens. Nadat ze haar pogingen had gestaakt verscheen de gewenste oeverplant spontaan op haar balkon. We moesten beide lachen om die eigenzinnige planten. Je kunt wel bedenken waar je ze hebben wilt, maar uiteindelijk zoeken ze zelf een geschikte standplaats. Planten stellen specifieke eisen aan hun groeiplaats. Met hun wortels staan ze onwrikbaar in de grond, maar via hun zaden kunnen ze nieuwe bestemmingen bereiken waar ze kunnen voortbestaan.

Onlangs stuurde Martijn Mastenbroek mij een fraaie foto van de rudbeckia’s in zijn tuin. Het valt hem op dat er weinig bijen op afkomen. Ik heb het niet grondig onderzocht, maar mijns inziens worden de rudbeckiabloemen in onze tuin meer door vliegen bezocht dan door bijen. In het boek ‘Bijenplanten: nectar en stuifmeel voor honingbijen’ van Arjen Neve en Raymond van der Ham, staat de rudbeckia niet vermeld. Voor honingbijen is het dus waarschijnlijk geen aantrekkelijke plant. Bijen hebben niet alleen bloemen nodig om te overleven, ze hebben nog diverse andere levensbehoeften. Daardoor verschijnen ze niet overal waar bloemen zijn. Bijen kijken bovendien met andere ogen naar bloemen dan mensen. Ze gaan voor stuifmeel en nectar. De hoeveelheid en kwaliteit daarvan is per plantensoort verschillend. Wat mensen mooi vinden, vinden bijen volslagen oninteressant.

Caroline